Bebeklerde Reflü Hastalığı

Bebeklik Çağında Reflü Hastalığı

Mide içeriğinin yemek borusuna doğru geri kaçması reflü (GÖR-gastroözefagial reflü) olarak adlandırılır. Özellikle ilk 2 ile 6 ay arasında bebeklerin çoğunda reflü görülür. Buna bağlı olarak da sıklıkla emzirme sonrası gaz çıkarırken çoğu bebek kusar. Bu kusmalar genellikle doğumdan sonra 2-3. haftada başlar ve 4-5 ay arasında pik yapar. Kısaca bu dönemde bebeklerin %50-60’ında kusma görülür. Bebek büyüdükçe oturma, yürüme ile dik durmanın artması, sindirim sisteminin giderek olgunlaşması ve daha katı gıdalarla beslenme ile 9-12 ay arasında kusma giderek %5’e kadar azalır ve geçer. Bu süreçte reflüsü olan bebeklerde kusma olsa bile genellikle bu bebekler mutludurlar ve büyüme-gelişmeleri normaldir.

Normalde gün içerisinde hemen herkesin mide içeriği yemek borusuna kaçar. Ama bu durum belirti vermez ve hissedilmez. Eğer geri kaçışın sıklığı artar ve süresi uzarsa o zaman hissedilir hale gelir ve belirti vermeye başlar. Bu da reflü hastalığı (GÖRH-gastroözefagial reflü hastalığı) olarak adlandırılır. Reflü hastalığı (GÖRH) olan bebekler huzursuzdur, kilo alımları yetersiz ve solunumsal şikayetleri vardır. Reflü (GÖR) çok sık karşılaşılan bir durum olmasına karşın reflü hastalığı (GÖRH) daha nadir olarak görülür.

Bebeklerde Reflü (GÖR) Neden Olur?

Bebekleri hemen tamamı doğumdan itibaren özellikle vücut yapılarındaki farklıklar nedeniyle reflü olmaya meyillidirler. Bebeklerde;

1. Yemek borusu daha kısadır,
2. Yemek borusu ve mide arasında olan sfinkter daha gevşektir,
3. İlk aylarda özellikle süt gibi sıvı gıda ile çok fazla emerek beslenirler,
4. Emme sırasında süt ile birlikte sıklıkla hava yutarlar,
5. Karın ve göğüs boşluğunu ayıran ve yemek borusunun alt kısmını sıkıştıran diafragram kası zayıftır,
6. Mide kapasiteleri ve midenin gevşeme kapasitesi azdır 7-Sıklıkla yatar pozisyonda ve kucakta dururlar.

Bu nedenlerle ilk aylarda bebeklerde reflü sık karşılaşılan bir durumdur.

Reflü sindirim sisteminin primer fonksiyon bozukluğuna bağlı olabileceği altta yatan ikincil hastalıklara (anatomik bozukluklar, besin alerjileri, nörolojik hastalıklar, kronik akciğer hastalıkları, bazı ilaçların yan etkisi gibi) bağlı da olabilir.

Reflü Hastalığı (GÖRH) Belirtileri Nelerdir?

İlk aylarda bebeklerde görülen reflü (GÖR) sıklıkla gün içinde kusma ile kendini gösterir. Kusma emzirmeden hemen sonra veya birkaç saat içinde bazen fışkırır tarzda olabilir. Ama bu bebekler genellikle mutlu ve sağlıklı olarak büyüyüp gelişirler. Ama reflü hastalığı (GÖRH) varsa o zaman bazı belirtiler görülebilir Bunlar;

1. Beslenme sırasında ya da gün içinde aşırı ağlama ve huzursuzluk,
2. Kusma,
3. Sırtüstü yatmakta zorlanma,
4. Beslenme sırasında kendini geri atma,
5. İştahsızlık,
6. Meme reddi,
7. Kilo Alamama, kilo kaybı,
8. Durdurulamayan ağlama,
9. Sık hıçkırık tutma,
10. Beslenme sonrası veya uykuda sürekli yutkunma hareketi,
11. Yutkunma sırasında güçlük,
12. Öksürme atakları,
13. Hırıltılı solunum.

Daha büyük çocuklarda reflü belirtileri, sindirim sitemi bulgularının yanında solunum veya kulak burun boğaz bulgularını da içerebilir. Bu nedenle özellikle solunum belirtileri olan çocuklarda alerji araştırması dışında mutlaka reflü olup olmadığı da değerlendirilmesi gerekir.

Büyük Çocuklarda Bebeklerde Reflü Belirtileri

• Mide bulantısı,
• Erken doyma,
• Karın Ağrısı,
• Ağız Kokusu,
• Ses Kısıklığı,
• Gece öksürüğü,
• Tekrarlayan Sinüzit,
• Tekrarlayan krup, bronşiyolit.

Reflü Tanısı Nasıl Konur?

Reflü tanısı sıklıkla sizi doktora getiren şikayetlerin doktorunuz tarafından değerlendirilmesi ve bebeğinizin muayenesi ile koyulabilir. Ama reflü belirtileri çok çeşitli olduğu için yani sindirim belirtileri dışında bulgular olması nedeniyle tanıda mutlaka ailenin bebeği hakkındaki yakınmaları da dikkate alınmalıdır.

Eğer bebeğinizin büyüme ve gelişmesi normal ve bebeğiniz huzurlu ise herhangi bir test yapılması aslında gerekli değildir. Ama belirtileri çok ciddi olan ve büyümesinde sorun olan bebekler de bazı testler yapılabilir.

Yemek borusunun Ph değerlendirmesi, endoskopik testler veya radyopak maddeli filmler ile değerlendirmeler yapılabilir. Ayrıca eğer ciddi reflü belirtileri eşlik etmiyorsa reflüyü azaltıcı önlemeler ile birlikte 4-6 haftalık bir tedavi uygulamasına verilen yanıta göre de tanı sağlanabilir.

Reflüsü Olan Bebeği Rahatlatmak İçin Neler Yapabilirsiniz?

1. Az az sık beslemeye çalışın,
2. Düzenli olarak sık sık gazını çıkarın,
3. Beslenme sırasında ve sonrasında dik pozisyonda tutun,
4. Mide üzerine baskı yapmadan bebeğinizi taşıyın,
5. Bebeğinizi alt üst değiştirme sırasında yavaş hareket ettirin,
6. Beslenme sonrası hareketli oyunlar oynamayın,
7. Beslenme sonrası bezini sıkı bağlamayın ve sıkı kıyafetler giydirmeyin,
8. Farklı emzirme pozisyonu deneyin ( koltuk altı, oturur gibi),
9. Alerji olduğundan şüphe ediliyorsa eliminasyon diyeti deneyin,
10. Aşırı emme varsa bir emzirme danışmanından destek alın.

Bebeklerde Reflü Tedavisi Ankara

Reflü hastalığı tedavisinde amaç çocukların bulgularını hafifletmek, büyüme gelişmenin sağlıklı devam etmesi sağlamak, yemek borusu hasarı varsa tedavi etmek ve reflüye bağlı gelişebilecek komplikasyonları önlemektir. Çocukluk çağında olan reflü erişkinlerden biraz farklı olduğu için ilk olarak beslenme ve yaşam biçimindeki değişikler ile müdahale edilmesi önerilmektedir. Bunların yetersiz kalması sonucunda diğer ilaç ve cerrahi tedavi yöntemler denenebilir.

Kısaca çocukluk çağında reflü hastalığı tedavisi aslında 3 aşamada ele alınır!

1-Beslenme Sırasında Dikkat Edilecekler

Bebeklik çağında olan pek çok reflü zamanla kendiliğinden geçer ve aslında tedavi gerektirmez. Özellikle bebek kilo alıyor ve mutlu ise herhangi bir tedaviye gerek yoktur. Ama özellikle ilk 4-6 anne sütü ve mama gibi sıvı gıdalar ile beslenme ve yoğun emme gücü nedeniyle reflü zaten sık olan bir surumdur. Kusmayı azaltmak için beslenme sırasında bazı noktalara dikkat etmek reflüyü azaltmaya faydalı olabilir. Bunlar;

1. Bebeğinizi emzirirken memeye iyi yerleşmesini sağlayın ve hava yutmadan emzirmeye dikkat edin,
2. Beslenme aralıklarını az az ve sık olarak ayarlayın,
3. Beslenme sonrası en az 30 dakika bebeğinizi dik tutun, hemen yatırmayın,
4. Bebeğinizi hızlı hareket ettirmeyin, hemen altını açmayın,
5. Sık sık gaz çıkarın,
6. Başı yukarda yatırın,
7. Biberondan besleniyorsa beslerken dik pozisyonda tutun, mutlaka ara gazı alın.

Gerek anne sütü gerek mama ile beslenen ve reflüsü olan bebeklerde özellikle inek sütü protein alerjisi de unutulmamalıdır. Bu nedenle beslenme düzenlenmesinde özellikle anne sütü alan bebeklerin annenin en 2-3 hafta süre ile süt ve süt ürünleri diyeti uygulaması kusmaları azaltabilir. Mama ile beslenen bebeklerde ise hirolize veya aminoasit içerikli mamaların 2-4 hafta süreyle kullanılması kusmaları azaltabilir.

Beslenme Sonrası Yatış Pozisyonu Önerileri: Beslenme sonrası 1 yaş üstü çocuklarda yüzükoyun yatırma reflüyü azaltabilir. Ama 1 yaş altı çocuklara ani beşik kaybı (sudden infant death syndrome- SIDS) nedeniyle yüzükoyun yatış önerilmez. Sol yan yatış reflüyü azaltıcı etkisi olabilir.

Kıvam Artırıcılar: Yapılan çalışmalar kıvam artırıcı beslenmenin kusmaları azalttığını göstermiştir. Bunun için süt ile beslenme döneminde özellikle sütü koyulaştırarak kusmayı önleyici kıvam artırıcılar özele mamalar denenebilir. Bunlar özellikle beslenme sorası az miktarda hazırlanıp bebeğe verilir. Eğer bebek biberon ile sağılmış anne sütü veya mama ile besleniyorsa kıvam artırıcılar biberon içerisine konabilir. Eğer sadece mama ile besleniyorsa reflüsü olan bebekler için kullanılan anti-reflü mamalar tercih edilebilir.

2- İlaç Tedavisi

Beslenme şeklinde yapılan değişiklikler eğer faydalı olmaz ise o zaman doktorunuzun önereceği ilaç tedavileri uygulanabilir. H2 reseptör antagonisteri, proton pompa inhibitörleri, prokinetik ajanlar ve yüzey koruyucu ilaçlar doktorunuzun önerisiyle başlanabilir.

3- Cerrahi Tedavi

Ameliyat gereksinimi olan reflü hastalığı çok sık karşılaşılan bir durum değildir. Ama özellikle beslenmenin düzenlenmesi ve medikal tedaviye rağmen yeterli kilo alamıyor ve büyüme geriliği varsa, solunumsal belirtileri oluyorsa ve yemek borusunda şiddetli tahriş olan hastalarda nadiren de olsa cerrahi tedavi gerekebilir. Cerrahi tedavi gereken hastalar sıklıkla altta başka bir hastalığı nedeniyle reflü olan hastalardır.

Reflüsü Olan Bebeğinizi Ne Zaman Doktora Götürmelisiniz?

1. Yeterli kilo alımı yoksa,
2. Sürekli fışkırır kusma varsa,
3. Kusmasında kan veya yeşil renkli ise,
4. Kakasında kan varsa,
5. Yiyecekleri sürekli reddediyorsa,
6. Beslenme sonrası çok huzursuz ise,
7. Sürekli öksürme ve nefes alma zorluğu varsa.